Een laboratorium moet aan veel eigen op het gebied van veiligheid en milieu voldoen. In een laboratorium zijn veel gevaarbronnen aanwezig die mogelijk een risico kunnen zijn. Daarom is het van groot belang dat jouw laboratoriuminrichting is afgestemd op veiligheid.

Laboratorium veiligheid

Om een laboratorium zo veilig mogelijk af te stellen moet er bij verschillende punten stil worden gestaan. Denk hierbij aan:

• de inrichting van bedrijfsruimtes
• toegang tot het laboratorium
• instructies en goede practijken
• onderhoud en controles.

Natuurlijk is elke aanpak van jouw laboratoriuminrichting afhankelijk van het type laboratorium.

Laboratoriuminrichting:

Om de Nederlandse wetgeving op arbeid en brand na te leven moet de opstelling van de bedrijfsruimtes van jouw lab gebeuren aan de hand van de volgende normen:

• ARAB: Algemeen reglement voor de arbeidsbescherming
• AREI: Algemeen reglement op de elektrische installaties

Het selecteren van geschikte laboratorium meubilair om de veiligheid te waarborgen is een belangrijk onderdeel van jouw laboratoriuminrichting. Een manier om een laboratoriuminrichting gebruik inzichtelijk te maken is een vlekkenplan, dit geeft een duidelijke indeling van het laboratorium.

De vloeren en muren:

De vloerbekleding en de muur- en plafondbedekking uit een laboratorium moeten aangepast worden naar de geplande activiteiten. Daarbij moeten de muren ook voldoende waterbestendig zijn. Dit zodat zij goed gereinigd kunnen worden en geen eventuele schade kunnen oplopen door vloeistof spatten.

De werktafels:

De werktafel zijn bestand tegen de gebruikte producten, gemakkelijk te reinigen en waterbestendig.

Ventilatie:

Voor laboratorium veiligheid is het belangrijk dat de lucht die ingeademd wordt gezond is. Om deze reden moeten er een or meerderen verse-luchttoevoeren aanwezig zijn. Ook is dit noodzakelijk wanneer er handelingen in het lab plaats vinden die dampen of gassen afgeven. Het ventilatiesysteem zal zorgen voor verse lucht.

Natuurlijk moet er ook een mogelijkheid zijn om de ventilatie eenvoudig af te kunnen zetten mocht er sprake zijn van een brand.

Lees hier meer over het selecteren van de juiste en veilige opties in het ontwerpen van een laboratorium.

Toegang tot het laboratorium:

Om laboratorium veiligheid te kunnen waarborgen is het verstandig om goede toegang te hebben tot het laboratorium. De hulpdiensten moeten zich makkelijk toegang kunnen verschaffen mocht dit nodig zijn. Om dit voor iedereen veilig te kunnen maken is het belangrijk dat toegangsdeuren gevarenaanduidingen geven van de risico’s die mogelijk binnen betreden.

Daarbij moeten er beschermende schorten aanwezig zijn bij de entree van het laboratorium.

Instructies en goede praktijken:

Bij goede laboratorium praktijken (GLP) gaat het om het waarborgen van kwaliteit. Het is een systeem waarin de richtlijnen staan beschreven die internationaal erkend zijn. Ook al zijn de goede laboratorium praktijken in eerste plaats bedoeld voor grote bedrijven en instituten, de bepaalde standaarden zijn ook binden voor elk laboratorium.

Denk hierbij aan een handelswijze omtrent het beheren en verwijderen van afvalstoffen en vloeibare uitstoot:

• Mogen niet in de gootsteen worden gegoten
• Moeten afzonderlijk gehouden worden
• Moeten als gevaarlijk afval worden afgevoerd

Daarnaast is het advies om minstens een brandblusser te hebben in het laboratorium.

Onderhouden en controleren:

Voor de veiligheid in een laboratorium is het bijhouden van de ruimtes belangrijk. Regelmatig moeten de volgende taken gedaan worden:

• Schoonmaken van de materialen
• Was regelmatig om stof te vermijden (in stof kunnen gevaarlijke producten zich opstapelen)
• Reinig werktafels na elke werkdag

Ook is het regelmatig controleren van de laboratorium uitrusting van belang. Hierbij wordt gekeken naar:

• Afzuigkasten
• Autoclaven
• Vloeibare-stikstoftanks
• Gasinstallaties